Sağlık alanında düzenlemeler içeren Kanun Teklifi Bilgi Notu

TBMM’ne sunulan torba kanun teklifi ile sağlık alanına ilişkin birçok düzenleme yapılmak istendiği anlaşılmaktadır.

Düzenlemeden etkilenenlerin görüşlerinin alınmadığı, yasa yapma tekniği açısından sorunlar içeren, ilgili meslek kuruluşlarına danışılmayan torba kanun teklifinde, birçok sorunlu düzenleme hazırlığı bulunmaktadır.

Ülkemizin yoğun bir seçim ortamına girdiği bir dönemde, alelacele getirilen bu düzenlemelere anlam verilememektedir. Çerçevesi net olmayan düzenlemelerle, sağlık çalışanlarının meslekten geçici veya sürekli uzaklaştırılmasını, mesleki yeterlilik eğitimine tabi tutulmasını içeren ve bu yetkiyi Bakanlık bünyesindeki bir kurula veren bu düzenlemenin kabul edilebilir bir yönü yoktur.

Getirilmek istenen düzenlemelere ilişkin özet bilgi notunu aşağıda paylaşıyoruz. Odamız ve TTB, bu düzenlemelere karşı görüşlerini ve tepkilerini her ortamda ilgililerle paylaşmaktadır.

İzmir Tabip Odası
Yönetim Kurulu


DOĞRUDAN HEKİMLERİ İLGİLENDİREN DÜZENLEMELER

1) Yan dalda veya ikinci uzmanlık dalında uzmanlık eğitimine başlamak için devlet hizmeti yükümlülüğü süresinin tamamlanması şartı kaldırılarak yükümlülük süresinin yarısının tamamlanması halinde yan dal veya ikinci uzmanlık dalında uzmanlık eğitimine başlanabileceği kuralı getirilmektedir.  

2) Malpraktis nedeniyle kamu kurum ve kuruluşları tarafından ödenen tazminatın, personelin kusuru oranında ve sigorta teminatı dahilinde idare tarafından sigorta şirketinden talep edileceğine dair düzenleme getirilmektedir. 

3) Aile Hekimliği alanına ilişkin düzenlemeler

a) Aile sağlığı çalışanının aile hekimince belirlenmesine yönelik ibare metinden çıkarılmakta aile sağlığı çalışanının seçiminde aile hekiminin görüşünün alınacağına dair kural getirilmektedir.

b) Aile hekimlerine yapılacak ödeme kriterleri içinde “aile sağlığı merkezi giderleri “ ibaresi “Bakanlıkça karşılanmadığı takdirde aile sağlığı merkezi giderleri” şeklinde değiştirilmektedir.

c) Aile hekimleri ile ilgili disiplin cezaları hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun uygulanacağı kuralı getirilmektedir. 

d) Aylıktan kesme cezasının kişinin brüt ücretinin 1/30-1/8 arasında kesinti yapılması şeklinde, kamu görevlisi olmayan aile hekimleri için kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının brüt ücretinin 1/6-1/4 arasında kesinti yapılması şeklinde uygulanacağı, devlet memurluğundan çıkarma cezasının sözleşmenin feshini gerektireceği kuralı getirilmektedir. 

e) Sağlığın geliştirilmesi, hastalıkların önlenmesi, takibi ve kontrolü ile koruyucu sağlık hizmetlerinin standartlara uygun olarak yerine getirilmemesi gibi Bakanlıkça belirlenen performans hedeflerine ulaşılamaması halinde sözleşmenin Bakanlıkça yenilenmemesine karar verilebileceği kuralı getirilmektedir.  

f) Sözleşmeli olarak çalışan aile hekimi ve aile sağlığı çalışanlarının eski kadro veya pozisyonlarına atanabilmeleri için sözleşmelerinin Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiilleri nedeniyle sona ermemiş olması gerektiği kuralı getirilmektedir. 

g) Birinci basamakta ağız diş sağlığı ve yaşlı sağlığı alanında planlamalar yapılacağına, birinci basamak ağız diş sağlığı ve yaşlı sağlığı hizmetlerini yürütmek üzere hekim ve diş hekimleri ile Bakanlıkça belirlenen diğer sağlık meslek mensuplarıyla bu Kanunda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde sözleşme akdedileceğine yönelik düzenleme getirilmektedir. 

h) Aile hekimliğinde hangi hususların yönetmelikle düzenleneceğine dair kural yeniden düzenlenmektedir.  

4) Sağlık Meslekleri Kurulu’nun görev tanımına ve alanına ilişkin önceki kural yeniden düzenlenmekte, hekimler ve diğer sağlık meslek mensuplarına ilişkin önemli düzenlemeler yapılmaktadır.  

a) Sağlık meslek mensuplarının meslekten geçici veya sürekli olarak men edilmesini gerektiren eylemler düzenlenmektedir. Hekimin meslek uygulaması sırasında hastaya zarar vermesi, meslek icrasına ilişkin mevzuata aykırı davranması (!), personele, hastalara veya hasta yakınlarına fiili saldırıda bulunması gibi hallerde meslek icrası 15 günden 3 yıla kadar yasaklanabilecektir.  

b) Sağlık meslek mensuplarının mesleki yeterlilik değerlendirmesine tabi tutulmasına yönelik kurala yer verilmektedir. Mesleki yetersizliği tespit edilen veya dikkatsiz, özensiz davranışla ölüme veya engelliliğe neden olanların yetersiz görüldükleri alanda yeterlilik eğitimine tabi tutulmasına karar verilebilecektir.  

c) Sağlık engeli nedeniyle meslek uygulamasının engellenmesine yönelik kurala yer verilmektedir. 

d) Sağlık meslek mensupları hakkındaki soruşturma ve kovuşturma süreçlerine ait bilgiler ile iddianame ve mahkeme kararlarının Kurula gönderileceğine dair kurala yer verilmektedir.  

e) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının kuruluş kanunlarındaki disiplin hükümlerinin saklı olduğu, fiilin her iki kanuna göre de müeyyide gerektirmesi hâlinde bu Kanun hükümlerinin uygulanacağı kuralına yer verilmektedir. 


5) 4924 sayılı Yasa kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personelin görev yeri dışında sürekli görevlendirilemeyeceğine dair kuralın istisnaları içine, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığının harekât ve benzeri ihtiyaçları kapsamındaki yurt içi ve yurt dışında iki aya kadar görevlendirmeler ile genel hayatı etkileyen salgın hastalık halleri eklenmektedir. 

4924 sayılı Yasa kapsamındaki sözleşmeli personelin disiplin cezaları ile ilgili düzenlemede değişiklik yapılmaktadır.

6) Sertifikalı eğitimlere ilişkin kuralların ve içeriklerin Bakanlıkça belirleneceğine, bu kurallara uymayan eğitimlerin geçersiz olacağına, yetki belgesi olmadan eğitim veren veya yetki alanı dışında eğitim veren kişilerin hapis cezası ve para cezası ile cezalandırılacağına ilişkin düzenleme önerilmektedir.

7) Kasten işlenen bir suçtan dolayı 5 yıl veya daha fazlası ceza alan sağlık meslek mensupları ile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama ve kaçakçılık suçlan sebebiyle ceza mahkumiyeti alan ve cezası kesinleşen sağlık meslek mensupları ile ilgili kararların, mahkemelerce Sağlık Bakanlığına bildirilmesine yönelik düzenleme yapılmaktadır.

8) Mesleğini icra etmesine engel akli sorunları olan hekimlerin Sağlık Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu kararı ile meslekten çıkarılmasına ilişkin düzenleme yürürlükten kaldırılmaktadır.



DİŞHEKİMLERİNE YÖNELİK DÜZENLEMELER 

1) Diş hekimlerinin muayenehane açılışına ve bildirimine ilişkin kuralda güncelleme yapılmaktadır. 

2) Mesleğini icra etmesine engel akli sorunları olan diş hekimlerinin Sağlık Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu kararı ile meslekten çıkarılmasına ilişkin düzenleme yürürlükten kaldırılmaktadır.

EBELERE YÖNELİK DÜZENLEMELER 

1) Uzman ebelerin meslekleri ile ilgili alanlarda özel eğitim ile yetki belgesi almasına yönelik düzenleme içinde uzman ebeler yanına ebeler de eklenmektedir.

2) Ebelerin görev tanımına yönelik düzenleme güncellenmektedir.

3) Mesleğini icra etmesine engel akli sorunları olan ebelerin Sağlık Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu kararı ile meslekten çıkarılmasına ilişkin düzenleme yürürlükten kaldırılmaktadır.


İLAÇLA İLGİLİ DÜZENLEMELER

1) Ruhsat veya izin sahiplerinin beşeri tıbbî ürünlerinin her birimini, üretim bildirimi veya ithalat bildirimi ile İlaç Takip Sistemine kaydetmekle yükümlü ve yetkili olduğu, ürün alış, satış, iade, satış iptal, ihracat, ihracat iptal, mal devir, mal devir iptal gibi işlemler ile miadı dolma, çalınma, bozulma ve benzeri nedenlerle vasfını yitirmiş beşeri tıbbî ürünlerin deaktivasyon işlemlerinin ilaç takip sistemine bildirmek zorunda olduğu düzenlenmektedir.

2) Ürünlerin ilgili mevzuata uygun olarak üretilmesine yönelik ibare eklenmektedir.

3) ilaç izin başvurusu sırasında 5 numune verilmesine yönelik düzenleme yürürlükten kaldırılmaktadır.

4) İstida ve numunelerin Sağlık Bakanlığınca veya Sağlık Bakanlığınca yetkilendirilen laboratuvarlarda tetkik ve tahlil edilmesine yönelik kuraldaki tahlil ifadesi kanundan çıkarılmaktadır.

5) İstida ve numunelerin “tahlil ve tetkik neticesinde formülüne” uygun ve bildirilen tedavi vasıflarını haiz olması halinde izin verileceğine dair ibaredeki “tahlil ve tetkik neticesinde” ibaresi kanun metninden çıkarılmaktadır. 

6) Ruhsat harçlarına yönelik düzenleme yapılmaktadır.

7) Ürün ambalajlarında olması gereken ibareler içindeki “fiyat ibaresi” kanun metninden çıkarılmaktadır. 

8) ilaçların terkibinde bulunan maddelerin saf olmadığı veya ruhsat almak için verilmiş olan formüle uymadığı veya tedavi vasıflarımı azaltacak veya kaybedecek surette imal edilmiş olduğunun anlaşılması halinde verilecek idari para cezaları yeniden düzenlenmektedir.

9) Mevzuatta öngörülen tedarik zinciri dışında beşeri tıbbî müstahzarların satış, dağıtım ve pazarlamasını yapanlar veya aracılık edenlerle ilgili cezalar düzenlenmektedir.


DİĞER DÜZENLEMELER

1) Sağlık kurallarına uymayan gemiler hakkındaki idari para cezaları yeniden düzenlenmektedir.  

2) Türk Optisyen-Gözlükçüler Birliği ve Odalarına ilişkin düzenlemeler, optisyen ve gözlükçülerin oda üyeliğine ilişkin düzenlemeler, optisyen ve gözlükçüler hakkında uygulanacak disiplin cezalarına ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır.