Hekimler Hakkındaki Soruşturma ve Rücu Süreçlerine İlişkin Güncel Mevzuat Değişiklikleri Hakkında Bilgilendirme
Değerli meslektaşlarımız,
27.05.2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 7406 sayılı Kanun ile hekimler hakkındaki soruşturma süreçleri ile tazminatların rücu edilmesine yönelik bazı düzenlemeler yapılmıştır.
Kanunun uygulamasına yönelik usul ve esasları belirlemek üzere 15.06.2022 tarihli Resmi Gazete’de “Sağlık Meslek Mensuplarının Tıbbi İşlem ve Uygulamaları Nedeniyle Soruşturulmasına ve İdarece Ödenen Tazminatın Rücu Edilmesine Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” yayınlanmıştır.
Düzenlemelerin hazırlık ve yasalaşma sürecinde TTB olarak kanun teklifine ilişkin eleştiri ve değişiklik önerilerimiz paylaşılmış, Komisyon görüşmelerinde düzenlemenin eksik ve hatalı yönlerine ilişkin çekincelerimiz paylaşılmış olmasına rağmen bu alana ilişkin çekincelerimizi karşılayan değişiklikler yapılmamıştır.
Düzenlemenin yürürlüğe girmiş olması nedeniyle bu düzenlemeler hakkındaki özet bilgiler aşağıda paylaşılmıştır. Aşağıda yer verilen düzenlemeler bütün sağlık mesleği mensupları için geçerli olmakla birlikte bilgilendirme notu hekimler temel alınarak hazırlanmıştır.
Düzenleme kapsamındaki hekimlik uygulamaları, hekimlerin tıbbi uygulama hatasından (tıbbi malpraktis) kaynaklı soruşturma, yargılama ve tazminat davaları ile sınırlı olup tıbbi işlem ve uygulama kapsamında yer almayan eylemler hakkında bugüne kadar süregelen soruşturma usulleri uygulanmaya devam edecektir.
Mesleki Sorumluluk Kurulu Oluşturulmasına Yönelik Düzenleme
1-) Düzenleme ile Sağlık Bakanlığı bünyesinde Mesleki Sorumluluk Kurulu adı altında yeni bir Kurul oluşturulmuştur. Bu kurul 7 üyeden oluşmaktadır. 5 kurul üyesi Bakanlık bürokratı, 2 kurul üyesi dahili ve cerrahi branştan 2 hekimdir.
Sağlık Bakanı, işin niteliği ve sayısını dikkate alınarak başka bir bakan yardımcısı başkanlığında yeni kurullar oluşturabilecektir.
2-) Kurulun iki temel görevi bulunmaktadır. Kurul, hekimler hakkında soruşturma izni verilip/verilmeyeceğine ve idarece ödenen tazminatların hekimlere rücu edilip edilmeyeceğine karar verecektir.
3-) Kurulda görüşülecek teknik ve uzmanlık gerektiren konularda danışma görevi yapmak, görüş ve öneri sunmak üzere en az 3 kişiden oluşan ihtisas komisyonları kurulabilecektir. Kurul ayrıca, kanunda bilirkişilik hizmeti verebileceği belirtilen kurumlar ile kanunen bilimsel ve teknik görüş bildirmeye yetkili kurum ve kuruluşlardan görüş alabilecektir.
Ceza Soruşturma ve Kovuşturmalara İlişkin Düzenlemeler
1-) Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları ile vakıf üniversitelerinde görevli hekimlerin meslek icrası kapsamındaki muayene, teşhis ve tedaviye ilişkin işlem ve uygulamaları nedeniyle yapılacak soruşturmalarda Mesleki Sorumluluk Kurulu tarafından soruşturma izni verilmesi gerekmektedir. Bu soruşturmalar hakkında 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanacaktır.
2-) Özel sağlık kuruluşlarında görevli hekimlerin eylemleri hakkında Savcılıklar doğrudan soruşturma yürütmekte iken bu düzenleme ile Mesleki Sorumluluk Kurulu izni gerekmektedir.
3-) Üniversitelerde görevli 2547 sayılı Kanun’un 53.maddesinde belirlenen soruşturma usulüne tabi hekimler için bir değişiklik yapılmamış olup önceki uygulamada olduğu gibi soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi kararı Üniversite Rektörlüğü tarafından verilmeye devam edecektir.
4-) Kamuda çalışan hekimlerden hakkında 4483 sayılı Kanun uyarınca soruşturma izni verilmesi kararı kesinleşenlerin soruşturma ve kovuşturmalarına devam edilecektir. Haklarında 4483 sayılı Kanun uyarınca ön inceleme devam eden hekimler hakkındaki soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi kararını Mesleki Sorumluluk Kurulu verecektir.
5-) Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında ve vakıf üniversitelerinde görevli hekimler hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılması Mesleki Sorumluluk Kurulu iznine tabi olduğu için hali hazırda haklarında soruşturma açılan veya ceza davası devam eden hekimler hakkında savcılık ve mahkemelerin Mesleki Sorumluluk Kurulundan izin alması gerekmektedir.
6-) Sağlık Meslekleri Kurulu, kamu veya özelde çalışan hekimler hakkında soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi kararını yapacağı bir ön inceleme sonucunda verecektir. Kamuda çalışan hekimler için 4483 sayılı Kanunda belirtilen görevliler (müfettiş, muhakkik vb) ve özelde çalışan hekimler için İl Sağlık Müdürlüğünde görevli başkan ve başkan yardımcıları tarafından ön inceleme yürütülecektir.
7-) Mesleki Sorumluluk Kurulu, ön inceleme sonucunda hekim hakkında soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi kararı verebilecektir. Bu karara karşı, tebliğden itibaren 10 gün içinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi’ne itiraz edilebilecektir. Ankara Bölge İdare Mahkemesi’nin vereceği karar çerçevesinde hekimler hakkında ceza soruşturması açılacak veya açılmayacaktır.
İdarece Ödenen Tazminatların Hekime Rücu Edilmesine Yönelik Düzenleme
1-) Kamu kurum ve kuruluşları ile üniversitelerde görevli hekimlerin muayene, teşhis ve tedaviye ilişkin uygulamaları nedeniyle idare tarafından tazminat ödenmiş halinde, idare tarafından ödenen bu tazminatın hekime rücu edilip edilmeyeceğine Mesleki Sorumluluk Kurulu karar verecektir.
2-) Kurul, idare tarafından ödenen tazminatın rücu edilip edilmeyeceğine ve rücu miktarına, hekimin görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle görevine kötüye kullanıp kullanmadığı hususundaki kesinleşmiş ceza mahkemesi kararı ile hekimin olaydaki kusur oranını gözeterek karar verecektir.
3-) İdarece ödenen tazminatın hekime rücu edilebilmesi için, hekimin kasten görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle görevini kötüye kullandığının kesinleşmiş ceza mahkemesi kararı ile tespit edilmesi gerekmektedir.
4-) Kanun yürürlüğe girdiği tarihte devam etmekte olan idare (Sağlık Bakanlığı, üniversite vb.) tarafından hekim aleyhine açılan rücu davalarında, Mahkemece, idareye süre verilerek idarenin Kurul’a başvurması için iki ay süre verilecektir. İdarenin Kurula başvuru yapmaması halinde idarenin hekime açtığı dava usulden reddedilecektir.
Meslektaşlarımızın, yukarıda yer verdiğimiz bilgilere dayanak düzenlemelerin uygulaması konusunda karşılaştığı sorunlarda Odamızı bilgilendirilmesini ve Hukuk Büromuzdan görüş almasını dileriz.
Konuyla ilgili mevzuat için tıklayınız
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/05/20220527-7.htm
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/06/20220615-14.htm
İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu
