Sayı: 17-09 Tarih: 11.09.2017
BASIN BİLDİRİSİ
Aliağa Foça arasındaki bölgedeki tehlikeli atık sınıfına giren atıkların depolandığı bölgede 07.09.2017 günü yangın çıktığı haberleri basına yansımıştır. İzmir Tabip Odası Çevre Komisyonu olarak bu ürünlerin yanması sonucu oluşabilecek tehlikeler konusunda kamuoyunu bilgilendirme gereğini duyulmuştur. Özellikle atıklar düşük sıcaklıkta yakıldığı zaman (800°C den az) ve polivinil klorid (PVC) içeren plastikler yandığında hidroklorik asit, dioksin, furanlar gibi çeşitli kirleticiler oluşur. Yüksek sıcaklıkta yapılan yakmada (800°C ve üstü) işlemin başlangıcı ve bitimi sırasında oluşabilen soğuk cepler sırasında da dioksin ve furanlar meydana gelebilmektedir. Dioksin, furan ve diğer poliklorlu bifeniller kalıcı organik kirleticiler (KOK) olarak anılırlar.
KOK'lar plastik ve PVC malzemelerin yakılması sırasında ortaya çıkmaktadır. KOK'lar, bugüne kadar belirlenen en tehlikeli kimyasal zehir olarak kabul edilir. KOK’lar uzun yarı ömürlüdür. Toprakta, suda ve havada bulunurlar. Çevre'de kalıcı etki gösterirler. Organizmalarda lipitlerin yapısına girerek yağ dokusunda depolanırlar. Yavaş yıkılmalarından ve besin zincirlerine girmelerinden dolayı canlılarda kalıcı özellik göstermektedirler. KOK’lar çevresel sıcaklıklarda gaz formuna geçebilirler. Toprak, bitki örtüsü ve sulardan uçucu hale geçen KOK’lar atmosfere karışıp, buharlaşma çökelme döngüsü içinde, dirençli yapıları sayesinde çok uzak mesafelere de taşınır. Stabil yapıları ve uygun atmosfer koşullarında gaz formuna geçme eğilimleri uzun mesafelere taşınmasına, yıkılmaya olan direnci ve lipofilik olmaları da besin zincirlerinde biyoakümülasyona neden olur.
KOK miktarı canlılarda katlanarak artar ve besin zincirinin en üst basamaklarında en yüksek düzeye ulaşır. KOK’lar kısa sürede ve yüksek dozda zehirlenme tablosu ve ölüme neden olabilirken, daha uzun sürede ve daha düşük dozda başta sinir sistemi, üreme sistemi ve bağışıklık sistemi üzerinde olmak üzere kronik sağlık etkilerine yol açabilmektedir. Ayrıca, “en zehirli” olarak kabul edilen KOK’ların tümü Uluslararası Kanser Ajansı (IARC) tarafından değişik derecelerde “kanserojen” olarak kabul edilmektedir. KOK’ların bazılarının hormon bozucu etkilerinin olduğu saptanmıştır. Epidemiyolojik araştırmalar KOK’ların hormon bozucu etkileriyle ilişkili olarak hormonlarla ilişkili kanserlere (meme, prostat, testis) neden olduğunu göstermektedir.
KOK’lar üretildikleri ve kullanıldıkları yerlerden çok uzaklara taşınabildikleri için, zararlı sağlık etkileri açısından tüm insanlar risk altındadır. Ancak hamile kadınlar,
Bu haber 1118 kez okunmuştur.