1. Muayenehanelerdeki risk analizini kendimiz yapabilir miyiz?, yoksa bir OSGB'ye yaptırmak zorunda mıyız?
Risk analizi 6331 sayılı yasa uyarınca çalışanların sağlık ve güvenliğine yönelik risklerin saptanması amacıyla yapılacak incelemeyi ifade etmektedir. Sağlık hizmeti sunulan ve en az bir çalışanın bulunduğu yerlerde risk analizinin 1.1.2013 tarihinden itibaren yapılması gerekir. Risk analizinin yapılması yükümlülüğü işveren niteliğinde bulunan hekime aittir. Bu çalışma, işveren tarafından çalışanların da katkısıyla yapılabilir. İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ya da bu işleri yapan bir şirketten risk analizi iç,in yardım alınabilir ancak bunların katkı ya da katılımı zorunlu değildir. Risk analizi yapılmasında Türk Tabipleri Birliği web sayfasında yayınlanmakta olan rehberden yararlanılabilir. http://www.ttb.org.tr/risk/
2. Eksiksiz bir risk analizi için neler yapmamız gerekiyor? Risk analizi hangi işyeri için ne sıklıkla tekrarlanacak?
Hekim muayenehaneleri de dahil olmak üzere bütün sağlık kuruluşlarında; sekreter, yardımcı personel ve benzeri herhangi bir çalışan varsa risk değerlendirmesi yapılması zorunludur. Ancak hekim tek başına hizmet sunuyor, herhangi bir kişiyi istihdam etmiyorsa işyerinde risk değerlendirmesi yapılmasına ilişkin yasal zorunluluk bulunmamaktadır.
Çalışma Bakanlığı tarafından 26.12.2012 tarihinde yayınlanan İş Sağlığı Ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği’ne göre tebliğe göre, yataklı sağlık hizmeti veren sağlık kuruluşları çok tehlikeli; bunlar dışında kalan muayenehane, poliklinik, tıp merkezi, aile hekimliği, okul hekimliği, işyeri hekimliği, diyaliz merkezi gibi hekimlik faaliyetleri tehlikeli sınıfta kabul edilmiştir. Tehlikeli sınıftaki işyerlerinde risk değerlendirmesinin en geç 4 yılda bir yapılması gereklidir.
3. İşyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı hizmeti alma zorunluluğu ne zaman başlıyor? Bu yükümlülüğü yerine getirmek üzere anlaşma yapmak için son tarih nedir?
6331 sayılı Yasa’ya göre elliden az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıftaki işyerlerinde işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanlığı hizmeti alma zorunluluğu 1 Ocak 2014 tarihinde yürürlüğe girecektir. Bu tarihten önce anlaşma yapmak uygun olacaktır. Anlaşmanın tekil olarak işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı ile ya da bu hizmeti sunan ortak sağlık güvenlik birimleriyle yapılması mümkündür. Ayrıca bu hizmetin Sağlık Bakanlığı tarafından da sunulmasına yönelik çalışma sürdürülmektedir. Bu bakımdan, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı ile anlaşma yapmakta aceleci tutum içinde olmamakta yarar vardır.
4. Çalışan sağlığı ve iş güvenliği hizmetlerinin içeriği tam olarak nedir? Bu hizmetler kimler tarafınca verilecek ve hizmetlerin süresi ne olacaktır?
Çalışan sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri, çalışanların (ve toplumun) sağlık ve güvenliklerinin işten kaynaklanan risklerinin saptanıp azaltılması, mümkünse ortadan kaldırılması için gerekli önlemlerin saptanmasına yönelik faaliyetler bütünü olarak tanımlanabilir. Bu hizmetler için gerekli en az süre ilgili yönetmeliklerde, tehlikeli sınıftaki işyerlerinde, işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı için çalışan başına ayda sekizer dakika olarak tanımlanmıştır.
5. İşyeri hekimliği sertifikası olan muayenehane hekimleri kendi işyerlerinin işyeri hekimliğini yapabilir mi?
6331 sayılı Yasa uyarınca, işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı için gerekli niteliklere sahip olan işverenler, kendi işyerinde bu hizmeti sunmak suretiyle yükümlülüğü yerine getirmiş sayılabilmektedir.Bu sebeple, işyeri hekimliği sertifikasına sahip hekim kendi işyerinin işyeri hekimliğini yapabilecektir.
6. Bu hizmetler için ödenecek ücretler neye göre belirlenecektir? Ücretlerin ödenmesi hangi periyotlarda gerçekleşecektir?
İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanlarının işyeri için ayırdıkları süre ücretin temel belirleyicisidir. İşçi sayısına göre ayrılacak süreyi baz alarak meslek örgütleri tarafından belirlenen ücretler, hizmetin niteliğinin korunması için, anlaşmada göz önünde tutulması gereken temel unsurdur.
7. Bu hizmetlere ödenecek ücretler için herhangi bir devlet desteği olacak mıdır?
Ondan az çalışanı bulunan çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin çalışanların sağlık ve güvenliği için 6331 sayılı Yasa gereği yerine getirmek zorunda oldukları yükümlülüklerin giderleri için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından destek verilebilecektir. Bu destekten yararlanabilecekler bir yönetmelikle belirlenecektir. Söz konusu yönetmelik henüz çıkartılmış değildir.
Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi
Türk Tabipleri Birliği Hukuk Bürosu