Hekimlere ve hekimliğe kin dolu bir ruh hali ile hazırlanan, hekimlerin serbest çalışma hakkını gaspeden ve ne vahimdir ki, Anayasa Mahkemesi’nin iptale ilişkin gerekçeleri ve Danıştay kararları hiçe sayılarak yapılan bu düzenleme ile “Tam Gün” mevzuatı yeniden kanunlaştırılmıştır.
Hukuk devleti ve yargı kararları yok sayılarak, hiçbir kişi ve kurumun görüşü alınmadan, kapalı kapılar ardında hazırlanan düzenlemeler, hekimlerin serbest meslek hakkını ortadan kaldırmaktadır.
Kanuni düzenlemelerle ilgili hukuksal değerlendirmeler, TTB ve Oda’mız Hukuk Bürosu tarafından hazırlanmaktadır. Söz konusu düzenlemeler kanun hükmünde kararname ile yapıldığı için bu düzenlemelere karşı doğrudan doğruya dava açma hakkı Ana Muhalefet Partisine veya 110 milletvekiline aittir.
Kanun ile ilgili alt düzenleyici işlemler (yönetmelik, tebliğ, genelge, yönerge vb) yapıldığı anda, Oda’mız tarafından yasa maddelerinin anayasaya aykırılığı yargıya taşınabilecektir.
26.08.2011 tarihli değişiklik birçok kanun ve kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapmaktadır. Hekimleri ilgilendiren düzenlemelerle ilgili değerlendirmelere aşağıda yer verilmiştir:
1-) Devlet Memurları Kanununda değişiklik yapılarak memurların mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamayacağı, gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait işyerlerinde ve vakıf üniversitelerinde çalışamayacağı düzenlenmiştir.
Bu düzenleme, Sağlık Bakanlığına bağlı kurum ve kuruluşlarda görev yapan hekimlerin serbest meslek faaliyetini ( muayenehane, işyeri hekimliği, özel sağlık kuruluşu vb.) engelleyen bir içerik taşımaktadır.
Kamu görevlilerinin kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının yönetim, denetim ve disiplin kurullarında görev almalarına yönelik bir kısıtlama bulunmamaktadır.
2-) Üniversitede görevli öğretim üyeleri yalnızca eğitim ve araştırma faaliyetlerinde bulunmak ve döner sermaye faaliyetleri kapsamında gelir elde edilen hizmetlerde çalışmamak kaydıyla yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde mesleki faaliyette bulunabilecek, meslek ve sanatlarını serbest icra edebilecektir.
Serbest meslek icra eden öğretim üyelerine döner sermaye ek ödemesi yapılmayacak ve bu öğretim üyeleri rektör, dekan, enstitü, yüksekokul ve konservatuar müdür, bölüm, anabilim ve bilim dalı başkanı, başhekim ve başhekim yardımcısı olamayacaktır.
3-) Serbest meslek icra etmek isteyen öğretim üyeleri, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten ( 26.08.2011) itibaren 2 yıla kadar ücretsiz izin alabilecektir.
4-) Türk Silahlar Kuvvetleri mensubu hekimlerin de mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamayacağı, gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait işyerlerinde ve vakıf üniversitelerinde çalışamayacağı düzenlenmiştir.
Gülhane Askeri Tıp Akademisinde görevli öğretim üyeleri, Genelkurmay Başkanlığı’nın izniyle serbest meslek icra edebilecek ancak bu öğretim üyeleri ek ödeme ve tazminatlardan yararlanamayacak.
5-) Serbest meslek hakkına sahip hekimler, 1219 sayılı Kanun’un 12.maddesinin 2.maddesinde 3 bent şeklinde sıralanan sağlık kuruluşlarında da ( kamu kurum ve kuruluşları, SGK ile anlaşmalı özel sağlık kurum ve kuruluşları, SGK ile anlaşmalı olmayan özel sağlık kuruluşları, muayenehane) çalışabilecek.
6-) Kanunun yürürlüğü açısından herhangi bir geçiş süresi öngörülmemiş, kanunun derhal uygulanacağı düzenlenmiştir.
26.08.2011 tarihli Resmi Gazete’de Yayınlanan ve Hekimleri İlgilendiren Düzenlemeler
MADDE 36 – 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasına “uzman olanlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28 inci maddesi, 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun ek 27 nci maddesi, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 36 ncı maddesinin altıncı fıkrası ile 2955 sayılı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kanununun 32 nci maddesi saklı kalmak kaydıyla” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 38 – 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş ve ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Memurlar, meslekî faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir işyerinde veya vakıf üniversitelerinde çalışamaz.”
“Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim, denetim ve disiplin kurulları üyelikleri görevleri, özel kanunlarda belirtilen görevler ile kurumundan izin alınmak kaydıyla yapılan insanî ve sosyal amaçlı gönüllü çalışmalar bu yasaklamanın dışındadır.”
MADDE 39 – 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Meslekî faaliyet ve serbest meslek icrası yasağı
EK MADDE 27 – Bu Kanun kapsamına girenler, kanunlarda belirtilen istisnalar dışında meslekî faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir işyerinde veya vakıf üniversitelerinde çalışamaz.”
MADDE 40 – 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun;
a) 36 ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Yükseköğretim kurumlarının kadrolarında bulunan öğretim elemanları, kanunlarda belirtilen hâller dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28 inci maddesi hükmüne tâbidir. Ancak öğretim üyeleri, yükseköğretim kurumlarında yalnızca eğitim ve araştırma faaliyetlerinde bulunmak ve döner sermaye faaliyetleri kapsamında gelir elde edilen hizmetlerde çalışmamak kaydıyla mesai saatleri dışında yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde meslekî faaliyette bulunabilir ve meslek veya sanatlarını serbest olarak icra edebilir. Yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde çalışan öğretim üyelerine 58 inci madde ile 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 3 üncü maddesi uyarınca ek ödeme yapılmaz; bunlar rektör, dekan, enstitü, yüksekokul ve konservatuar müdürü, bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı, başhekim ve bunların yardımcısı olamaz.”
b) Geçici 58 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 59 – Yükseköğretim kurumları dışında meslekî faaliyette bulunmak ve meslek veya sanatlarını serbest olarak icra etmek isteyen öğretim üyelerine, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıla kadar ücretsiz izin verilebilir.”
MADDE 41 – 17/11/1983 tarihli ve 2955 sayılı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kanununun 32 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Gülhane Askeri Tıp Akademisindeki kadrolu asker ve sivil öğretim elemanları 926 sayılı Kanunun ek 27 nci maddesi hükmüne tâbidir. Ancak öğretim üyesi kadrolarında bulunanlar; yalnızca eğitim ve araştırma faaliyetlerinde bulunmak, 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında yaralananlar, yükümlü erbaş ve erler ile askerî öğrencilere yönelik olanlar dışında hasta muayenesi ve tedavisi faaliyetleri kapsamında çalışmamak kaydıyla, Genelkurmay Başkanlığının izniyle mesai saatleri dışında meslekî faaliyette bulunabilir ve meslek veya sanatlarını serbest olarak icra edebilir. Bu öğretim üyelerine 926 sayılı Kanunun ek 17 nci maddesinin (Ç) fıkrası ile 17/11/1983 tarihli ve 2957 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi, 10/6/1985 tarihli ve 3225 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi ve 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 3 üncü maddesi hükümlerine göre ödeme yapılmaz.”
MADDE 42 – Ekli (1) ve (2) sayılı listelerde yer alan kadrolar ihdas edilerek 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) ve (II) sayılı cetvelinin Adalet Bakanlığına ait bölümüne eklenmiş, ekli (3) sayılı listede yer alan kadrolar iptal edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Adalet Bakanlığına ait bölümünden çıkarılmış ve 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kuruluna ait bölümünde yer alan Hizmetli unvanlı dolu ve boş kadroların sınıfı Yardımcı Hizmetler Sınıfı olarak değiştirilmiştir.
MADDE 43 – Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci, 3 üncü, 9 uncu, 11 inci, 13 üncü, 27 nci, 31 inci, 33 üncü ve 34 üncü maddeleri 1/1/2012 tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.