Cumhuriyet 10.10.2010
‘Müşteri’ yapılan yurttaş ‘satın aldığı’ sağlık hizmetinden memnun kalmayınca hekime saldırıyor
Hedef tahtası oldular
MUSTAFA ÇAKIR
ANKARA - Hükümetin sağlıkta dönüşüm programını uygulamaya başladığı 2003 yılından bu yana hızla “ticarileştirilen” sağlık hizmetleri, yurttaşla hekimi karşı karşıya getiriyor. “Müşteri” haline getirilen yurttaş, sağlık hizmetini “satın alırken” yaşadığı hoşnutsuzluklardan hekimleri sorumlu tutup saldırıyor. Haziran 2008’den bu yana 46 hekim bu saldırılarda yaralandı.
Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) sağlık çalışanlarına yönelik saldırıları ele alan raporunda şu saptamalara var:
4 Türkiye’de sağlık alanı Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın uygulanmaya başlandığı 2003 yılından bu yana hızla “ticarileşiyor/ticarileştiriliyor”. Haliyle yurttaşlar da “hasta” olmaktan “müşteri” olmaya dönüşüyor/dönüştürülüyor. Bir piyasa ilişkisi ve “müşteri memnuniyeti” mantığı üzerinden yeniden kurgulanan sağlık alanında, “müşteri” sağlık hizmetini bir “meta” olarak “satın alırken” yaşadığı hoşnutsuzluklardan, -bu ortamı yaratan sağlık otoritesini ve iktidarı sorgulamak yerine- doğrudan karşısında bulduğu hekimleri/sağlık çalışanlarını sorumlu tutuyor. Bunun sonucu olarak da hekimler ve sağlık çalışanları, son yıllarda hiç olmadığı kadar şiddet olaylarıyla karşılaşıyor.
4 Haziran 2008’den bu yana hekimlere yönelik 46 saldırı oldu. 2009 yılı içinde 23 saldırı gerçekleşirken, 2010’un 9 ayında hekimlere yönelik saldırıların sayısı 20’yi buldu. Sözle ya da bakışla taciz, küfür etme gibi pek çok olay, ne yazık ki “şiddet” olarak yansımamaktadır. Bu nedenle rakamlar ne yazık ki “buzdağının görünen kısmı” olarak kabul edilmelidir.
Her 4 hekimden 3’ü meslek yaşamı boyunca en az 1 kez şiddete maruz kalmıştır. Her 3 hekimden biri son bir yılda işyerinde şiddete maruz kalmıştır. Bu, son bir yılda sağlık alanında yaşanan şiddetin yaygınlaşmakta olduğunu açık biçimde göstermektedir.
Hekimlerin yüzde 68’i son bir yılda işyerinde ortalama 7 şiddet içeren olaya tanık olduğunu belirtmiştir. İlaç, cihaz, yatak vb. kurum yetersizlikleri de hekimlere mal edilmektedir.
Hekimlerin yüzde 60’a yakın bir bölümü hem fiziksel hem de sözel/psikolojik şiddete maruz kaldıklarını belirtmektedir. Sadece sözel şiddete maruz kaldıklarını ifade eden hekimlerin oranı ise yüzde 40 civarındadır. Salt fiziksel şiddete maruz kaldıklarını ifade eden hekimlerin oranı yüzde 2.1’dir.
Sağlık Bakanlığı’nın ve yetkililerin hekimleri hedef alan ve hekimlerle hastaları karşı karşıya getiren konuşmaları, hekimleri doğrudan hedef haline getirmiştir.
Kovuşturma veya soruşturma aşamasında; İstanbul Tabip Odası Hukuk Bürosu’nca takip edilen hekimlere yönelik 40 şiddet dosyası, İzmir Tabip Odası Hukuk Bürosu’nca izlenen 12 şiddet dosyası bulunmaktadır.